Wat is hartworm?
Hartworm wordt o.a. overgebracht van hond tot hond via een bloedzuigende muskiet. Als een besmette hond gestoken wordt door een mug, zuigt deze bloed met microscopisch kleine wormpjes, microfilarien. Deze microfilarien groeien door in de maag van de mug. De mug steekt een andere hond en brengt via de steek de microfilarien over naar het lichaam van deze hond. Via het bloed laten ze zich meevoeren naar het hart waar ze zich vastzetten, uitgroeien tot volwassenen en microfilarien produceren.
Hartworm sporadisch in Nederland
Aanvankelijk werd aangenomen dat Hartworm alleen in de meditairane gebieden kon worden opgelopen. De infectie komt echter al langer en meer en meer voor in ons omringende landen zoals Zwitserland, Denemarken, Engeland en Frankrijk. Sinds een aantal jaren nu ook sporadisch in Nederland.
Wat veroorzaakt hartworm?
Wereldwijd zijn er een 60 tal muskieten die een besmetting met hartworm kunnen veroorzaken. Aangezien deze variant van de ziekte dus alleen via de muskiet overgebracht kan worden, hoeft u niet bang te zijn dat uw hond de ziekte kan overbrengen op uw andere huisdieren. Ook ten aanzien van de besmetting door slakken bestaat er geen gevaar voor een z.g. overdraagbare ziekte. Honden kunnen zich ook infecteren met hartworm door het eten van slakken of kikkers of door het opeten van slakkenpoep. Dit laatste kan bijvoorbeeld door het eten van gras. Hierin zitten de larven van de longwormen die na opeten door de hond door de darmwand dringen. Daarna worden ze met de bloedstroom meegevoerd tot ze in de rechter harthelft en de longslagader zijn aangekomen.
De volwasssen wormen bevinden zich in de bloedstroom en leggen hierin hun eieren. Als er veel wormen in het hart zitten, functioneert het niet meer goed en krijgt de hond klachten. De ontwikkeling tot volwassen worm duurt 6 tot 7 maanden. De volwassen hartwormen (12 tot 30 cm) nestelen zich bij voorkeur in de longslagaders en het hart en veroorzaken daar beschadigingen. Helaas gaat de hond pas klachten vertonen als er 50 of meer hartwormen aanwezig zijn. Door de lange ontwikkelingstijd van de hartworm zal een negatieve bloedtest helaas geen garantie geven dat de hond niet is besmet. Daarom wordt er aangeraden deze test na enkele maanden te herhalen.
Symptomen
Er treden klachten op doordat de wormen beschadigingen veroorzaken aan de wand van het hart en de grote longslagaders. In het eerste stadium van de ziekte heeft de hond bijna geen symptomen. Het uithoudingsvermogen vermindert en er wordt een keertje gehoest. Later treden er ernstiger klachten op, zoals gewichtsverlies, leververgroting, vocht in de buikholte en ademhalingsproblemen. Bloedarmoede kan het gevolg zijn van beschadiging van rode bloedcellen en nierbeschadiging. Als het hart ernstige beschadigingen oploopt, kan de hond uiteindelijk overlijden.
Diagnose
Bij klachten ga je natuurlijk naar de dierenarts. De ziektesymptomen wijzen op een hartaandoening en op een foto van de borstholte worden vaak de verwijde longslagaders al gezien samen met vocht in de longen en een vergroot hart. D.m.v. bloedonderzoek en/of feacesonderzoek is de diagnose hartworm vast te stellen. Daarnaast kan de diagnose nauwkeuriger worden gesteld met behulp van een echografie, het maken van een ECG (Electro Cardiogram) en bloedonderzoek. In bloeduitstrijkjes kunnen soms de kleine larfjes worden waargenomen en er bestaan sinds enkele jaren bloedtesten die de aanwezigheid van larfjes kunnen aantonen.
Behandeling
Met Stronghold pipetjes. In eerste instantie maandelijks geef je de hond een pipetje waardoor de larfjes dood gaan. De volwassen wormen kunnen tot 7 jaar leven en zullen vanzelf dood gaan. De dode wormen sterven langzaam en 1 voor 1 waardoor er niet zo een groot gevaar is om een verstopping in de ader te krijgen. Jaarlijks testen kan de behandeling verkorten. Uw dierenarts zal met u bespreken welke behandeling er voor uw hond noodzakelijk zal zijn.
Hartwormpreventie
In tegenstelling tot de behandeling is de preventie van hartworm veilig, gemakkelijk en doeltreffend. Voordat er met een preventieve behandeling wordt gestart, moeten honden worden getest op een hartwormbesmetting; besmette honden moeten worden behandeld tegen volwassen wormen en microfilariae, voordat er wordt begonnen met een preventieprogramma.
Negatieve reacties op medicatie
Overleg daarom altijd eerst met uw dierenarts als u uw hond gaat ontwormen of een preventieprogramma gaat starten tegen hartworm en vertelt dat u een hond uit het buitenland heeft geadopteerd. Er zijn namelijk ontwormings middelen op de markt die bij aanwezigheid van hartworm een negatieve reactie kunnen veroorzaken die lijkt op een anafylactische shock.